Đằng sau vị ngon khó cưỡng của đồ chiên rán là nguy cơ béo phì và hàng loạt hệ lụy sức khỏe âm thầm rình rập.
Giòn tan, béo ngậy và dễ gây “nghiện”, đó là lý do khiến đồ chiên rán luôn chiếm một vị trí vững chắc trong thực đơn hàng ngày của không ít người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, sau lớp vỏ vàng ruộm ấy lại là mối đe dọa âm thầm nhưng nghiêm trọng đến sức khỏe: béo phì.
Khoai tây chiên, gà rán, nem chiên, cá viên chiên… chỉ nghe tên thôi đã khiến bao người “ứa nước miếng”. Song đi kèm với vị ngon ấy là lượng calo khổng lồ.
Trung bình một khẩu phần khoai tây chiên có thể chứa đến 400 – 500 kcal, trong khi nhu cầu năng lượng mỗi ngày của một người trưởng thành chỉ khoảng 2000 kcal. Điều này đồng nghĩa với việc chỉ cần vài món chiên rán trong ngày, bạn đã dễ dàng vượt mức cho phép.
Không chỉ thế, thực phẩm chiên rán thường được ngập trong dầu mỡ, đặc biệt là dầu đã qua sử dụng nhiều lần là một tác nhân tiềm ẩn nguy cơ hình thành chất béo chuyển hóa (trans fat). Đây là loại chất béo đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo là cực kỳ nguy hiểm, không chỉ góp phần gây béo phì mà còn làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, tiểu đường và nhiều bệnh lý chuyển hóa khác.
Theo số liệu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tỷ lệ người bị béo phì tại Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực thành thị, đang có xu hướng tăng nhanh trong những năm gần đây. Trong đó, thói quen tiêu thụ nhiều đồ chiên rán và thức ăn nhanh là một trong những nguyên nhân chính.
Béo phì không đơn thuần là vấn đề thẩm mỹ. Đây là một bệnh lý mạn tính, có thể kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm: cao huyết áp, rối loạn lipid máu, gan nhiễm mỡ, ngưng thở khi ngủ, thậm chí là ung thư. Ở trẻ em và thanh thiếu niên, tình trạng béo phì còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và sự phát triển toàn diện.
Đồ chiên rán không chỉ hấp dẫn vị giác mà còn kích thích não bộ tiết dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hài lòng. Chính vì thế, càng ăn nhiều đồ chiên, chúng ta càng khó kiểm soát cơn thèm và dễ bị “lệ thuộc” vào chúng.
Hơn nữa, các món chiên rán thường chứa ít chất xơ, vitamin và khoáng chất – những thành phần cần thiết cho cân bằng dinh dưỡng. Việc “nạp” quá nhiều món này trong thời gian dài khiến cơ thể thiếu hụt dưỡng chất, dễ sinh mệt mỏi, giảm sức đề kháng và rối loạn tiêu hóa.
Giải pháp nào để “cai nghiện” đồ chiên rán?
TS.BS. Nguyễn Trọng Hưng – Trưởng khoa Khám tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia chia sẻ trên Báo Sức khoẻ và Đời sống cho biết: Đồ ăn chiên rán là những thực phẩm rất bắt mắt nhưng lại là thực phẩm không có lợi cho sức khỏe nếu chúng ta lạm dụng.
Vì đồ chiên rán thường giàu năng lượng, đặc biệt là chất béo. Điều quan trọng lại là lượng chất béo không tốt. Các đồ chiên rán thường chứa chất béo chuyển hóa không tốt cho sức khỏe, làm tăng mức cholesterol xấu (LDL), giảm cholesterol tốt (HDL) và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Không ai có thể phủ nhận hương vị hấp dẫn của đồ chiên, nhưng đã đến lúc chúng ta cần kiểm soát chặt chẽ lượng tiêu thụ và thay đổi thói quen ăn uống:
- Giảm tần suất: Hạn chế ăn đồ chiên rán không quá 1 – 2 lần/tuần.
- Ưu tiên phương pháp nấu ăn lành mạnh như hấp, luộc, nướng bằng nồi chiên không dầu.
- Tăng cường rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt trong khẩu phần ăn.
- Chú ý chọn dầu ăn tốt cho sức khỏe như dầu oliu, dầu đậu nành và không sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần.
- Tập luyện thể thao đều đặn để tăng cường trao đổi chất và đốt cháy năng lượng dư thừa.
Đồ chiên rán là “kẻ quyến rũ” khó cưỡng, nhưng cũng là “hung thần” thầm lặng khiến bạn dễ dàng rơi vào cái bẫy béo phì và nhiều hệ lụy sức khỏe khác. Hãy tỉnh táo trong lựa chọn thực phẩm, bởi mỗi miếng ăn ngon hôm nay có thể là cái giá đắt cho ngày mai.
