Nhiều người xem cúm là bệnh nhẹ, nhưng thực tế nếu chủ quan, bạn có thể phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm khó lường.
Trong suy nghĩ của nhiều người, bệnh cúm chỉ là một cơn cảm lạnh nhẹ, vài ngày sốt và ho rồi tự khỏi. Chính vì vậy, không ít người chủ quan, không điều trị đúng cách, thậm chí vẫn đi làm, đi học khi đang nhiễm bệnh.
Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo: cúm không “nhẹ” như chúng ta tưởng. Nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh cúm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có bệnh nền.
Cúm là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus cúm gây ra, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp, đặc biệt khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần. Virus cúm có nhiều chủng khác nhau, trong đó phổ biến là cúm A, B và C. Trong đó, cúm A thường gây ra các đại dịch và có khả năng biến chủng cao.
Triệu chứng ban đầu của cúm khá giống cảm lạnh: sốt, ho, đau họng, mệt mỏi, đau đầu, sổ mũi… Tuy nhiên, cúm thường khởi phát đột ngột, sốt cao và gây cảm giác kiệt sức rõ rệt hơn. Nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa hai bệnh này và bỏ qua việc theo dõi tình trạng bệnh nghiêm túc.
Những biến chứng nguy hiểm từ một “cơn cúm nhẹ”
Theo ThS. Phạm Văn Phúc (Phó Giám đốc Trung tâm ICU – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) chia sẻ trên Báo Dân tộc và Phát triển: “Cúm mùa có thể gây tổn thương phổi, bội nhiễm vi khuẩn, viêm cơ tim, suy đa tạng và thậm chí tử vong ở người có bệnh nền và người cao tuổi”.
ThS. Phúc lưu ý nhiều người chủ quan, chỉ khi bệnh nặng mới nhập viện, lúc đó đã ở giai đoạn suy đa cơ quan, điều trị rất khó khăn. Việc phát hiện và điều trị sớm là cực kỳ quan trọng.
Dù phần lớn các ca cúm sẽ tự khỏi sau vài ngày đến một tuần, nhưng nếu chủ quan, người bệnh có thể phải đối mặt với những biến chứng nghiêm trọng sau:
1. Viêm phổi
Viêm phổi là biến chứng nghiêm trọng và thường gặp nhất. Virus cúm có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công phổi, gây viêm phổi thứ phát. Trẻ em, người cao tuổi và người mắc bệnh mãn tính là nhóm nguy cơ cao.
2. Viêm cơ tim, viêm màng não
Virus cúm có thể gây viêm cơ tim, tình trạng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, dẫn đến rối loạn nhịp tim, suy tim. Một số trường hợp nặng còn có thể bị viêm não, viêm màng não gây hôn mê, tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
3. Hội chứng Reye
Thường gặp ở trẻ em dùng aspirin khi bị cúm. Hội chứng Reye ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan và não, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
4. Làm nặng thêm các bệnh mãn tính
Người mắc bệnh tiểu đường, tim mạch, hen suyễn… khi nhiễm cúm có nguy cơ bệnh trở nặng, kiểm soát bệnh nền khó khăn hơn. Cúm làm tăng nguy cơ nhập viện và biến chứng ở nhóm bệnh nhân này.
Nhiều người vẫn chủ quan với cúm
Tâm lý “coi cúm là bệnh nhẹ” ăn sâu trong nhận thức của nhiều người. Một phần là do cúm thường tự khỏi, phần khác là do người dân chưa được trang bị đủ thông tin y tế. Bên cạnh đó, việc tự ý dùng thuốc, truyền miệng mẹo dân gian, hoặc bỏ qua các khuyến cáo về tiêm phòng cũng là nguyên nhân khiến cúm bị xem nhẹ.
Thậm chí, không ít người vẫn đi làm, đi học, đi du lịch khi đang nhiễm cúm, hành động tưởng vô hại nhưng lại góp phần làm tăng tốc độ lây lan trong cộng đồng.
Chủ động phòng bệnh là cách bảo vệ bản thân và cộng đồng
Để phòng ngừa cúm hiệu quả và tránh biến chứng, chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên:
1. Tiêm vắc-xin cúm định kỳ hàng năm
Virus cúm biến đổi liên tục, vì vậy, tiêm vắc-xin mỗi năm là cách hiệu quả nhất để bảo vệ cơ thể. Vắc-xin không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn làm giảm mức độ nghiêm trọng nếu nhiễm bệnh.
2. Giữ gìn vệ sinh cá nhân và không gian sống
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, vệ sinh nhà cửa, vật dụng cá nhân sạch sẽ là những biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả.
3. Nghỉ ngơi và tránh tiếp xúc khi có triệu chứng cúm
Khi có triệu chứng nghi cúm, nên nghỉ ngơi tại nhà, tránh tiếp xúc với người khác để hạn chế lây lan. Đồng thời, theo dõi sát tình trạng sức khỏe và đi khám nếu có dấu hiệu nặng.
4. Không tự ý dùng thuốc kháng sinh
Cúm là bệnh do virus, kháng sinh không có tác dụng trừ khi có bội nhiễm vi khuẩn. Việc lạm dụng kháng sinh có thể dẫn đến kháng thuốc, vấn đề y tế toàn cầu nghiêm trọng.
Theo Bộ Y tế, mỗi năm ở Việt Nam có hàng triệu ca mắc cúm, trong đó một tỷ lệ nhỏ nhưng đáng kể gặp biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Trong các mùa dịch cúm lớn, bệnh viện luôn trong tình trạng quá tải vì số ca viêm phổi do cúm tăng cao, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người già.
Những con số này cho thấy cúm không chỉ là “chuyện vặt”. Việc chủ quan với cúm không chỉ gây hại cho bản thân người bệnh mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Cúm không phải là bệnh “nhẹ” như nhiều người vẫn tưởng. Sự chủ quan trong phòng bệnh và điều trị có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Do vậy chúng ta cần thay đổi nhận thức, trang bị kiến thức đúng đắn và chủ động bảo vệ sức khỏe cho chính mình và những người xung quanh.
