Suy thận mạn đang ngày càng “trẻ hóa” do lối sống thiếu khoa học, khiến nhiều người trẻ phải đối mặt với nguy cơ chạy thận khi tuổi đời còn rất trẻ.
Suy thận mạn tính là căn bệnh từng gắn liền với tuổi già nay đang trở thành mối đe dọa âm thầm đối với người trẻ. Các bác sĩ cảnh báo: Nếu không thay đổi lối sống, nhiều bạn trẻ sẽ phải “sống chung với ống chạy thận” khi tuổi đời còn rất trẻ.
Suy thận không còn là bệnh của người già
Theo thống kê từ Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM, số bệnh nhân dưới 35 tuổi mắc suy thận mạn tính tăng gần gấp đôi chỉ trong 5 năm trở lại đây. Đặc biệt, nhiều trường hợp phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn nặng, cần điều trị bằng lọc máu định kỳ hoặc ghép thận.
TS Nguyễn Văn Tuyên, Trưởng khoa nội thận – tiết niệu của Bệnh viện Đa khoa Đức Giang chia sẻ trên Báo Xây dựng trong 5 năm gần đây, tỷ lệ bệnh nhân trẻ mắc bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối phải lọc máu chu kỳ tăng khoảng 5 – 10%. Có trường hợp nam thanh niên 18 tuổi được phát hiện bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối khi đi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.
“Nhóm bệnh nhân trẻ đang tuổi lao động, do vậy hệ lụy suy thận mạn tính làm giảm sức khỏe của người bệnh và giảm sức lao động của gia đình, xã hội, để lại gánh nặng kinh tế cho gia đình và ngành y tế”, ông Tuyên cho biết.
Lối sống vô tội vạ: “Thủ phạm giấu mặt” tàn phá thận
Theo PGS.TS Đỗ Gia Tuyển, Giám đốc Trung tâm thận – tiết niệu – lọc máu của Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ trên Báo Xây dựng, mỗi năm Việt Nam có thêm 8.000 người bị bệnh thận.
Chuyên gia cho rằng triệu chứng của bệnh suy thận thường mơ hồ, không có các biểu hiện rõ ràng, nhất là những người trẻ có tâm lý chủ quan, lơ là, bỏ qua những biểu hiện bất thường của cơ thể. Nhiều người trẻ hiện có những lối sống đáng lo, khiến cho nguy cơ mắc bệnh suy thận mạn tính tăng cao:
-
- Uống ít nước, tiêu thụ đồ uống có gas và cồn thường xuyên: Thận cần đủ nước để lọc chất thải, nhưng nhiều bạn trẻ chỉ uống vài ly nước mỗi ngày, thay vào đó là cà phê, trà sữa, nước ngọt. Điều này khiến chức năng lọc thải của thận suy giảm nhanh chóng.
- Lạm dụng thuốc giảm đau, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc: Việc dùng thuốc không qua chỉ định hoặc uống các sản phẩm tăng cơ, giảm cân chứa chất độc hại lâu ngày cũng gây tổn thương cầu thận.
- Thức khuya, căng thẳng kéo dài: Ngủ muộn, làm việc kiệt sức và stress kéo dài khiến cơ thể tiết ra nhiều hormone có hại, tăng gánh nặng cho thận.
- Chế độ ăn nhiều muối, đạm và thực phẩm chế biến sẵn: Các món ăn như mì tôm, đồ đóng hộp, fastfood có lượng natri cao gây tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy thận mạn.
Phát hiện bệnh quá muộn do sự chủ quan
Một vấn đề lớn khác là người trẻ thường bỏ qua những dấu hiệu ban đầu của suy thận như: mệt mỏi, tiểu nhiều hoặc tiểu đêm, sưng mắt cá chân, mất ngủ hoặc chán ăn. Nhiều người chỉ đi khám khi cơ thể suy kiệt hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng như cao huyết áp không rõ nguyên nhân, phù toàn thân…
Suy thận mạn không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống mà còn là gánh nặng kinh tế lớn với bệnh nhân và gia đình. Một người chạy thận nhân tạo 3 buổi/tuần có thể mất hàng chục triệu mỗi tháng, chưa kể chi phí thuốc men và ảnh hưởng tâm lý kéo dài.
Bệnh này không thể chữa khỏi hoàn toàn mà chỉ có thể kiểm soát. Chính vì vậy, các bác sĩ nhấn mạnh: Cách phòng bệnh hiệu quả nhất là điều chỉnh lối sống từ sớm. Bởi lẽ, không ai nghĩ mình có thể mất đi chức năng thận chỉ vì những thói quen nhỏ hàng ngày.